TOMASZ GÓRNICKI / CHAZME | Ciężar niewłaściwy | UNIQA Art Łódź

„Ciężar niewłaściwy” to szósta realizacja w ramach projektu UNIQA Art Łódź, organizowanego przez Łódzkie Centrum Wydarzeń. Tym razem jest to czterometrowa rzeźba autorstwa dwójki artystów z Warszawy – Tomasza Górnickiego oraz Chazme. Rzeźba została ustawiona w przestrzeni od północnej strony dworca Łódź Fabryczna przy al. Rodziny Poznańskich. Rzeźba składa się z elementów metalowych, betonowych oraz akrylowych.

Michał Bieżyński, dyrektor artystyczny projektu UNIQA Art Łódź, Łódzkie Centrum Wydarzeń:

– Dość długo zajęło nam znalezienie odpowiedniego miejsca pod tę rzeźbę. Zależało nam na tym, aby ta lokalizacja nie była przypadkowa, żeby rzeźba stanęła w miejscu, które będzie do tego z różnych względów właściwe. Z wytypowanych kilku lokalizacji w centrum miasta, uznaliśmy, że pod kątem architektoniczno-infrastrukturalnym, nowoczesna zabudowa dworca Łódź Fabryczna będzie najbardziej adekwatna. Dodatkowe tło, jakie stanowią budynki EC1, znakomicie dopełnia otoczenie rzeźby. Ponadto, uznaliśmy iż warto ożywić artystycznie przestrzeń wokół dworca, tak aby przyjezdni od razu po wyjściu z pociągu lub autobusu mieli styczność z wartościowymi obiektami sztuki.

Rzeźba to dwubryłowa forma o wysokości około czterech metrów, stojąca na podstawie zajmującej ponad metr kwadratowy powierzchni. Podstawa rzeźby to zdekonstruowany, geometryczny postument, spawany z czarnej, gorącowalcowanej stali. Na nim została ustawiona druga część rzeźby – postać człowieka: zbrojony stalą odlew ze sztucznego kamienia (konglomerat żywicy akrylowej), w pięciu miejscach przyspawany prętem żebrowanym do podstawy rzeźby. Obiekt jest impregnowany, uzbrojony wewnątrz oraz dociążony balastem 1000 kg. Nie posiada elementów ruchomych, a wszystkie jego krawędzie zostały w odpowiedni sposób wygładzone. Przewidziane jest, iż z biegiem czasu, dla celów estetycznych, rzeźba pokryje się warstwą rdzy. Ekspozycja rzeźby ma charakter stały.

Twórcy rzeźby, do jej opisu posługują się fragmentem wiersza pt. „Wybudowałem pomnik”, autorstwa Horacego:

Wybudowałem pomnik trwalszy niż ze spiżu
strzelający nad ogrom królewskich piramid
nie naruszą go deszcze gryzące nie zburzy
oszalały Akwilon oszczędzi go nawet.

– Rzeźba „Ciężar niewłaściwy” jest odwróceniem słów Horacego. Człowiek i monolit rozsypują się na naszych oczach. Nie wiemy, czy to rozpad podstawy ciągnie za sobą postać, czy to postać zapada się w sobie, a masa właściwa jej ego pochłania otoczenie. Obydwie materie oddziałują na siebie, jedna burzy stabilność drugiej. Nietrwałość, próżność, przemijanie – tłumaczą autorzy.

Autorami rzeźby jest duet artystów z Warszawy – Tomasz Górnicki oraz Chazme. Pierwszy z nich jest rzeźbiarzem, absolwentem Wydziału Rzeźby Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Najczęściej tworzy różnego rodzaju przedstawienia figuratywne, wykorzystujące ciało ludzkie jako główny temat dla swoich rzeźb. Nie boi się eksperymentów z łączeniem materiałów: pracuje w brązie, kamieniu, aluminium i betonie. Brał udział w wielu wystawach indywidualnych oraz zbiorowych w Polsce i za granicą.

Chazm to przede wszystkim muralista i malarz. Jest absolwentem Wydziału Architektury i Urbanistyki Politechniki Warszawskiej. W swojej twórczości, zarówno tej ulicznej, jak i prezentowanej na płótnach, kreuje architektoniczne światy wypełnione geometrycznymi motywami. Oprócz murali zajmuje się także ilustracją oraz projektowaniem graficznym. Jego wielkoformatowe kompozycje można spotkać na ogromnych ścianach w takich miastach, jak Waszyngton, Stambuł, Mediolan, Budapeszt, Kolonia, Wilno, Koszyce oraz w wielu miasta w Polsce. W Łodzi także jest autorem dwóch murali.

Rzeźba „Ciężar niewłaściwy” to część projektu UNIQA Art Łódź – międzynarodowego projektu artystycznego w przestrzeni publicznej Łodzi. Celem przedsięwzięcia jest powstawanie nowoczesnych obiektów artystycznych, które na stałe, bądź tymczasowo wpisują się w krajobraz miasta. Istotnym założeniem projektu jest odejście od standardowych murali, a tworzenie miejskiej galerii sztuki złożonej z realizacji nie związanych tylko z malarstwem. Projekt rozpoczął się w roku 2016, a swoje realizacje w Łodzi stworzyli tacy artyści, jak Grupa Etam, Crystal Wagner, Lump, Robert Proch, Mona Tusz, Szymon Ryczek, Chazme oraz Tomasz Górnicki.

Michał Bieżyński, dyrektor artystyczny projektu UNIQA Art Łódź, Łódzkie Centrum Wydarzeń:

– Po ponad 7 latach organizacji projektu muralowego w Łodzi mogę śmiało powiedzieć, że centrum miasta zostało nimi w odpowiedni sposób nasycone. Murale stanowiły w moim zamyśle pierwszy, najbardziej logiczny i naturalny krok do rozpoczęcia myślenia o nowoczesnej galerii sztuki w przestrzeni miejskiej w Łodzi. Liczba i nagromadzenie pustych ścian w centrum miasta wręcz nakazywały, aby w pierwszej kolejności wypełnić je malarstwem. Ten pomysł udało się zrealizować, łódzkie murale są znane na całym świecie i stanowią obecnie ważną wizytówkę miasta. Nie chciałbym jednak doprowadzić do przesytu, do momentu, w którym liczba murali będzie tak duża, że mieszkańcy przestaną się nimi interesować, a ich odbiór stanie się bezrefleksyjny.

W związku z tym, jako Łódzkie Centrum Wydarzeń, powołaliśmy do życia projekt UNIQA Art Łódź, w ramach którego powstają różnorodne obiekty sztuki – rzeźby, płaskorzeźby, instalacje artystyczne, realizacje site-specific. Do prac artystycznych wykorzystywane są rozmaite materiały i technologie, by projekt był jak najbardziej zróżnicowany. Istotnym jest, aby zaprezentować mieszkańcom jak najszerszą paletę rozwiązań plastycznych, tak aby poza płaszczyzną stricte artystyczną projekt pełnił funkcję edukacji wizualnej. Projekt ten nie jest festiwalem, który odbywa się w określonym czasie. Funkcjonuje on bardziej jako program sztuki miejskiej w Łodzi, w ramach którego poszczególne realizacje tworzone są w różnych miesiącach.